Amsterdamse Waterleidingduinen in de startblokken

Ik sta op de nog bijna lege en behoorlijk koude parkeerplaats  te wachten op de deelnemers van een privé-excursie en een beetje van het ene op het andere been te springen als ik gelach uit het bos hoor komen. Vanochtend moest ik zelfs mijn autoruiten krabben. Een Groene Specht laat duidelijk weten dat hij wakker is, terwijl hij zich langzaam, maar duidelijk hoorbaar door het bos verplaatst. Het gemengde oude bos aan de oostkant van de Amsterdamse Waterleidingduinen is een perfect habitat voor deze soort. De slagboom van de parkeerplaats gaat omhoog en als de deelnemers van vandaag de portieren van hun auto opengooien kan ik ze gelijk attenderen op deze prachtige bosbewoner. Een lekker begin van de excursie! 

We hadden onze deelnemers een mail gestuurd dat het fris kon zijn en dat ze zich warm moesten aankleden en ze hebben geluisterd. Goed ingepakt en vol goede moed lopen we het gebied in. Terwijl we rustig door het oude bos wandelen, merken we dat de bosvogels actiever zijn dan voorgaande weken. Een Grote Bonte Specht roffelt fanatiek en ook de Boomklevers en Glanskoppen zitten voorzichtig te zingen. Op de achtergrond klinkt een twijfelende Boomkruiper, die nog niet zeker lijkt te weten of het al tijd is om te zingen en een territorium te verdedigen.

Tussen de bomen door verschijnt het waterige eerste licht van de zon en op de rand van bos en duin horen we een soort schel roofvogelroepje vanuit de boomtoppen. Het klinkt een beetje als Grote Bonte Specht, maar is scheller en sneller. We zien een mannetje Kleine Bonte Specht, dat zich zit uit te sloven in de top van een boom. Hij maakt korte baltsvluchtjes waarbij hij zijn vleugels druk heen en weer pompt en dan weer in de boom gaat zitten. Een moment later zien we ook het vrouwtje zitten. Ze lijkt onder de indruk, want na een korte waarneming schieten ze achter elkaar aan het bos in.

Kleine Bonte Specht ©Lars Buckx

Als we het bos uitlopen en we langzaam in de duinen komen laat de zon zich eindelijk goed zien en het valt ons op dat hij merkbaar warmte geeft. Meer dan de afgelopen weken. De lucht is helderblauw en het duin en zijn struiken nog spierwit van de rijp. Het zacht bevroren zand kraakt onder onze voeten. Twee Vuurgoudhaantjes waarschuwen elkaar met een hoog piepend roepje dat wij eraan komen. Nieuwsgierig als ze zijn komen ze eerst even naar ons kijken, voordat ze besluiten bijna onzichtbaar verder te sluipen door de dichte duindoorns. Een IJsvogel schiet schel roepend weg langs de rietkraag van het kanaal en we zien hem verderop op een overhangende tak landen.

Vuurgoudhaan ©Lars Buckx

Er ligt een flinterdun laagje ijs op de kanalen waarin het drinkwater dat bestemd is voor Amsterdam wordt gezuiverd. Dit laagje ijs lijkt echter weinig watervogels iets uit te maken. Een baltsende Brilduiker gooit zijn kop in zijn nek en doet zijn best om indruk te maken op het vrouwtje dat naast hem zwemt. Druk zwemt hij rondjes om haar heen, een prachtig gezicht terwijl uit de verte de bijzondere roep van enkele Grote Zaagbekken klinkt. Blijkbaar hebben ook zijn opeens het voorjaar in hun kop, want als we langs ze lopen merken ze ons nauwelijks  op, ze zijn druk met elkaar. De Aalscholvers, van de broedkolonie verderop zijn alweer in prachtkleed, met een witte dijvlek witte kopveren en nog opvallendere helderblauwe ogen. Nu pas valt hun reptielachtige uiterlijk echt goed op. De veren op de mantel lijken bijna schubben en ook de kop doet prehistorisch aan.

Vanaf een hoog duin, waar we even de tijd nemen voor een kop koffie, zien we twee Wilde Zwanen en groep van zo'n veertig Krooneenden. Een Blauwe Reiger vliegt over met een tak in zijn snavel en ook de lokale Klapekster werkt mee vandaag. Als we onze weg vervolgen horen we een musachtig roepje, dat we eigenlijk alleen van het najaar kennen. Een Grote Pieper, die al bijna de hele winter in het gebied verblijft zit bovenin een kale boom en laat zich fantastisch zien! In het bos even verderop doet ook een Kuifmees druk zingend en roepend zijn uiterste best op onze daglijst te komen en roept een Grote Lijster even kort voordat hij opvliegt en verder het bos in duikt.

Grote Pieper ©Lars Buckx

Wellicht is het, in deze vervelende tijden, dus wat lastig om je voor te stellen dat de lente eraan zit te komen, maar de natuur begint te ontwaken en als je er op let zul je dat overal gaan merken. In de stad kan dat de typische zang van de Heggemus zijn, die klinkt als een aanlopend wieltje. Of het geluid van de Koolmees, dat nog het meeste wegheeft van het geluid van een oude fietspomp. Tijdens onze excursies de afgelopen week zagen wij de natuur zich in ieder geval opmaken voor een fantastisch voorjaar dat dichterbij is dan je denkt. Een hoopvolle gedachte. De natuur blijft belachelijk mooi en het is fantastisch om dat van dichtbij mee te kunnen maken!

Op de terugweg komen we nog langs de boom waarin verschillende Ransuilen  samen de winter doorbrengen. Ze zitten in groepen zodat ze zich beter kunnen weren tegen roofdieren. Dit is ook de plek waar ze partners leren kennen en van waaruit ze uiteindelijk weer zullen uitwaaieren naar de verschillende broedlocaties in de omgeving. Een magisch gezicht!

Ransuil ©Lars Buckx

trekvogelsSteltlopersWaddenzeeWitvleugelsternVogels kijkenwaterrietzangerExcursieKennemerduinenRingstationVlielandNajaarVerslagParnassiaTrektellenwinter